zaabonowaliście
zaabonowałyście
zaabsorbowaliby
zaabsorbowałaby
zaabsorbowałbym
zaabsorbowałbyś
zaabsorbowałoby
zaabsorbowałyby
zaabsorbowanego
zaabsorbowanemu
zaabsorbowaniem
zaabsorbowaniom
zaabsorbowanych
zaabsorbowanymi
zaabsorbowawszy
zaadaptowaliśmy
zaadaptowałabym
zaadaptowałabyś
zaadaptowałyśmy
zaadaptowaniach
zaadaptowaniami
zaadiustowaliby
zaadiustowałaby
zaadiustowałbym
zaadiustowałbyś
zaadiustowałoby
zaadiustowałyby
zaadiustowanego
zaadiustowanemu
zaadiustowaniem
zaadiustowaniom
zaadiustowanych
zaadiustowanymi
zaadiustowawszy
zaadoptowaliśmy
zaadoptowałabym
zaadoptowałabyś
zaadoptowałyśmy
zaadoptowaniach
zaadoptowaniami
zaadresowaliśmy
zaadresowałabym
zaadresowałabyś
zaadresowałyśmy
zaadresowaniach
zaadresowaniami
zaadsorbowaliby
zaadsorbowałaby
zaadsorbowałbym
zaadsorbowałbyś
zaadsorbowałoby
zaadsorbowałyby
zaadsorbowanego
zaadsorbowanemu
zaadsorbowaniem
zaadsorbowaniom
zaadsorbowanych
zaadsorbowanymi
zaadsorbowawszy
zaaferowaliście
zaaferowałyście
zaagitowaliście
zaagitowałyście
zaakcentowaliby
zaakcentowałaby
zaakcentowałbym
zaakcentowałbyś
zaakcentowałoby
zaakcentowałyby
zaakcentowanego
zaakcentowanemu
zaakcentowaniem
zaakcentowaniom
zaakcentowanych
zaakcentowanymi
zaakcentowawszy
zaakceptowaliby
zaakceptowałaby
zaakceptowałbym
zaakceptowałbyś
zaakceptowałoby
zaakceptowałyby
zaakceptowanego
zaakceptowanemu
zaakceptowaniem
zaakceptowaniom
zaakceptowanych
zaakceptowanymi
zaakceptowawszy
zaaklimatyzować
zaaklimatyzował
zaaklimatyzowań
zaaklimatyzujmy
zaaklimatyzujże
zaakompaniowali
zaakompaniowała
zaakompaniowało
zaakompaniowały
zaakompaniowana
zaakompaniowaną
zaakompaniowane
zaakompaniowani
zaakompaniowano
zaakompaniowany
zaakompaniujcie
zaakompaniujemy
zaakompaniujesz
zaakompaniujmyż
zaalarmowaliśmy
zaalarmowałabym
zaalarmowałabyś
zaalarmowałyśmy
zaalarmowaniach
zaalarmowaniami
zaambarasowałam
zaambarasowałaś
zaambarasowałby
zaambarasowałem
zaambarasowałeś
zaambarasowanej
zaambarasowania
zaambarasowanie
zaambarasowaniu
zaambarasowanym
zaambarasujcież
zaambarasujecie
zaanektowaliśmy
zaanektowałabym
zaanektowałabyś
zaanektowałyśmy
zaanektowaniach
zaanektowaniami
zaangażowaliśmy
zaangażowałabym
zaangażowałabyś
zaangażowałyśmy
zaangażowaniach
zaangażowaniami
zaanimowaliście
zaanimowałyście
zaankrowaliście
zaankrowałyście
zaanonsowaliśmy
zaanonsowałabym
zaanonsowałabyś
zaanonsowałyśmy
zaanonsowaniach
zaanonsowaniami
zaapelowaliście
zaapelowałyście
zaaplikowaliśmy
zaaplikowałabym
zaaplikowałabyś
zaaplikowałyśmy
zaaplikowaniach
zaaplikowaniami
zaaportowaliśmy
zaaportowałabym
zaaportowałabyś
zaaportowałyśmy
zaaportowaniach
zaaportowaniami
zaaprobowaliśmy
zaaprobowałabym
zaaprobowałabyś
zaaprobowałyśmy
zaaprobowaniach
zaaprobowaniami
zaaprowidowałam
zaaprowidowałaś
zaaprowidowałby
zaaprowidowałem
zaaprowidowałeś
zaaprowidowanej
zaaprowidowania
zaaprowidowanie
zaaprowidowaniu
zaaprowidowanym
zaaprowidujcież
zaaprowidujecie
zaaranżowaliśmy
zaaranżowałabym
zaaranżowałabyś
zaaranżowałyśmy
zaaranżowaniach
zaaranżowaniami
zaaresztowaliby
zaaresztowałaby
zaaresztowałbym
zaaresztowałbyś
zaaresztowałoby
zaaresztowałyby
zaaresztowanego
zaaresztowanemu
zaaresztowaniem
zaaresztowaniom
zaaresztowanych
zaaresztowanymi
zaaresztowawszy
zaasekurowaliby
zaasekurowałaby
zaasekurowałbym
zaasekurowałbyś
zaasekurowałoby
zaasekurowałyby
zaasekurowanego
zaasekurowanemu
zaasekurowaniem
zaasekurowaniom
zaasekurowanych
zaasekurowanymi
zaasekurowawszy
zaasfaltowaliby
zaasfaltowałaby
zaasfaltowałbym
zaasfaltowałbyś
zaasfaltowałoby
zaasfaltowałyby
zaasfaltowanego
zaasfaltowanemu
zaasfaltowaniem
zaasfaltowaniom
zaasfaltowanych
zaasfaltowanymi
zaasfaltowawszy
zaatakowaliście
zaatakowałyście
zaatlantyckiego
zaatlantyckiemu
zaawansowaliśmy
zaawansowałabym
zaawansowałabyś
zaawansowałyśmy
zaawansowaniach
zaawansowaniami
zaawizowaliście
zaawizowałyście
zababralibyście
zababrałybyście
zabagnialibyśmy
zabagniałybyśmy
zabagnilibyście
zabagniłybyście
zabajcowaliście
zabajcowałyście
zabajerowaliśmy
zabajerowałabym
zabajerowałabyś
zabajerowałyśmy
zabajerowaniach
zabajerowaniami
zabajtlowaliśmy
zabajtlowałabym
zabajtlowałabyś
zabajtlowałyśmy
zabajtlowaniach
zabajtlowaniami
zabalowalibyśmy
zabalowałybyśmy
zabalsamowaliby
zabalsamowałaby
zabalsamowałbym
zabalsamowałbyś
zabalsamowałoby
zabalsamowałyby
zabalsamowanego
zabalsamowanemu
zabalsamowaniem
zabalsamowaniom
zabalsamowanych
zabalsamowanymi
zabalsamowawszy
zabałaganiająca
zabałaganiającą
zabałaganiające
zabałaganiający
zabałaganiajcie
zabałaganiajmyż
zabałaganialiby
zabałaganiałaby
zabałaganiałbym
zabałaganiałbyś
zabałaganiałoby
zabałaganiałyby
zabałaganianego
zabałaganianemu
zabałaganianiem
zabałaganianiom
zabałaganianych
zabałaganianymi
zabałaganieniem
zabałaganieniom
zabałaganiliśmy
zabałaganiłabym
zabałaganiłabyś
zabałaganiłyśmy
zabałaganionego
zabałaganionemu
zabałaganionych
zabałaganionymi
zabałamuceniach
zabałamuceniami
zabałamuciliśmy
zabałamuciłabym
zabałamuciłabyś
zabałamuciłyśmy
zabandażowaliby
zabandażowałaby
zabandażowałbym
zabandażowałbyś
zabandażowałoby
zabandażowałyby
zabandażowanego
zabandażowanemu
zabandażowaniem
zabandażowaniom
zabandażowanych
zabandażowanymi
zabandażowawszy
zabaniaczeniach
zabaniaczeniami
zabaniaczyliśmy
zabaniaczyłabym
zabaniaczyłabyś
zabaniaczyłyśmy
zabaraszkowałam
zabaraszkowałaś
zabaraszkowałby
zabaraszkowałem
zabaraszkowałeś
zabaraszkowania
zabaraszkowanie
zabaraszkowaniu
zabaraszkujcież
zabaraszkujecie
zabarkowaliście
zabarkowałyście
zabarłożyliście
zabarłożyłyście
zabarwialibyśmy
zabarwiałybyśmy
zabarwilibyście
zabarwiłybyście
zabarykadowałam
zabarykadowałaś
zabarykadowałby
zabarykadowałem
zabarykadowałeś
zabarykadowanej
zabarykadowania
zabarykadowanie
zabarykadowaniu
zabarykadowanym
zabarykadujcież
zabarykadujecie
zabastowaliście
zabastowałyście
zabatożylibyśmy
zabatożyłybyśmy
zabawczarskiego
zabawczarskiemu
zabawialibyście
zabawiałybyście
zabazgralibyśmy
zabazgrałybyśmy
zabazgroleniach
zabazgroleniami
zabazgroliliśmy
zabazgroliłabym
zabazgroliłabyś
zabazgroliłyśmy
zabazgrywaliśmy
zabazgrywałabym
zabazgrywałabyś
zabazgrywałyśmy
zabazgrywaniach
zabazgrywaniami
zabeczałybyście
zabeczelibyście
zabejcowaliście
zabejcowałyście
zabełgotaliście
zabełgotałyście
zabełkotaliście
zabełkotałyście
zabełtalibyście
zabełtałybyście
zabetonowaliśmy
zabetonowałabym
zabetonowałabyś
zabetonowałyśmy
zabetonowaniach
zabetonowaniami
zabezpieczająca
zabezpieczającą
zabezpieczające
zabezpieczająco
zabezpieczający
zabezpieczajcie
zabezpieczajmyż
zabezpieczaliby
zabezpieczałaby
zabezpieczałbym
zabezpieczałbyś
zabezpieczałoby
zabezpieczałyby
zabezpieczanego
zabezpieczanemu
zabezpieczaniem
zabezpieczaniom
zabezpieczanych
zabezpieczanymi
zabezpieczeniem
zabezpieczeniom
zabezpieczonego
zabezpieczonemu
zabezpieczonych
zabezpieczonymi
zabezpieczyliby
zabezpieczyłaby
zabezpieczyłbym
zabezpieczyłbyś
zabezpieczyłoby
zabezpieczyłyby
zabezpieczywszy
zabębnilibyście
zabębniłybyście
zabiedzilibyśmy
zabiedziłybyśmy
zabiegalibyście
zabiegałybyście
zabielalibyście
zabielałybyście
zabielelibyście
zabielilibyście
zabieliłybyście
zabieralibyście
zabierałybyście
zabierzowskiego
zabierzowskiemu
zabiletowaliśmy
zabiletowałabym
zabiletowałabyś
zabiletowałyśmy
zabiletowaniach
zabiletowaniami
zabimbalibyście
zabimbałybyście
zablefowaliście
zablefowałyście
zabliźniającego
zabliźniającemu
zabliźniających
zabliźniającymi
zabliźnialiście
zabliźniałyście
zabliźnilibyśmy
zabliźniłybyśmy
zablokowaliście
zablokowałyście
zablokowującego
zablokowującemu
zablokowujących
zablokowującymi
zablokowywaliby
zablokowywałaby
zablokowywałbym
zablokowywałbyś
zablokowywałoby
zablokowywałyby
zablokowywanego
zablokowywanemu
zablokowywaniem
zablokowywaniom
zablokowywanych
zablokowywanymi
zabluffowaliśmy
zabluffowałabym
zabluffowałabyś
zabluffowałyśmy
zabluffowaniach
zabluffowaniami
zabluszczeniach
zabluszczeniami
zabluszczyliśmy
zabluszczyłabym
zabluszczyłabyś
zabluszczyłyśmy
zabluzgalibyśmy
zabluzgałybyśmy
zabluźnilibyśmy
zabluźniłybyśmy
zabłagalibyście
zabłagałybyście
zabłądzilibyśmy
zabłądziłybyśmy
zabłąkalibyście
zabłąkałybyście
zabłękitniałaby
zabłękitniałbym
zabłękitniałbyś
zabłękitniałego
zabłękitniałemu
zabłękitniałoby
zabłękitniałyby
zabłękitniałych
zabłękitniałymi
zabłękitniawszy
zabłękitniejcie
zabłękitniejemy
zabłękitniejesz
zabłękitniejmyż
zabłękitnieliby
zabłękitnieniem
zabłękitnieniom
zabłękitnijcież
zabłękitniliśmy
zabłękitniłabym
zabłękitniłabyś
zabłękitniłyśmy
zabłękitnionego
zabłękitnionemu
zabłękitnionych
zabłękitnionymi
zabłocilibyście
zabłociłybyście
zabłyskiwaliśmy
zabłyskiwałabym
zabłyskiwałabyś
zabłyskiwałyśmy
zabłyskiwaniach
zabłyskiwaniami
zabłysnęlibyśmy
zabłysnęłybyśmy
zabłyszczałabym
zabłyszczałabyś
zabłyszczałyśmy
zabłyszczeliśmy
zabłyszczeniach
zabłyszczeniami
zabobonnościach
zabobonnościami
zabomblowaliśmy
zabomblowałabym
zabomblowałabyś
zabomblowałyśmy
zabomblowaniach
zabomblowaniami
zabradziażeniem
zabradziażeniom
zabradziażonego
zabradziażonemu
zabradziażonych
zabradziażonymi
zabradziażyliby
zabradziażyłaby
zabradziażyłbym
zabradziażyłbyś
zabradziażyłoby
zabradziażyłyby
zabradziażywszy
zabranialibyśmy
zabraniałybyśmy
zabronilibyście
zabroniłybyście
zabronowaliście
zabronowałyście
zabrudzalibyśmy
zabrudzałybyśmy
zabrudzilibyśmy
zabrudziłybyśmy
zabrukalibyście
zabrukałybyście
zabrukowaliście
zabrukowałyście
zabruździliście
zabruździłyście
zabrylowaliście
zabrylowałyście
zabryzgalibyśmy
zabryzgałybyśmy
zabryzgiwaliśmy
zabryzgiwałabym
zabryzgiwałabyś
zabryzgiwałyśmy
zabryzgiwaniach
zabryzgiwaniami
zabrząkalibyśmy
zabrząkałybyśmy
zabrząknęliście
zabrząknęłyście
zabrząknięciach
zabrząknięciami
zabrzdąkaliście
zabrzdąkałyście
zabrzdękaliście
zabrzdękałyście
zabrzęczałyście
zabrzęczeliście
zabrzękalibyśmy
zabrzękałybyśmy
zabrzęknęliście
zabrzęknęłyście
zabrzęknięciach
zabrzęknięciami
zabrzmiałybyśmy
zabrzmielibyśmy
zabsolutyzowali
zabsolutyzowała
zabsolutyzowało
zabsolutyzowały
zabsolutyzowana
zabsolutyzowaną
zabsolutyzowane
zabsolutyzowani
zabsolutyzowano
zabsolutyzowany
zabsolutyzujcie
zabsolutyzujemy
zabsolutyzujesz
zabsolutyzujmyż
zabsorbowaliśmy
zabsorbowałabym
zabsorbowałabyś
zabsorbowałyśmy
zabsorbowaniach
zabsorbowaniami
zabuczałybyście
zabuczelibyście
zabudowalibyśmy
zabudowałybyśmy
zabudowywaliśmy
zabudowywałabym
zabudowywałabyś
zabudowywałyśmy
zabudowywaniach
zabudowywaniami
zabukowalibyśmy
zabukowałybyśmy
zabukowywaliśmy
zabukowywałabym
zabukowywałabyś
zabukowywałyśmy
zabukowywaniach
zabukowywaniami
zabuksowaliście
zabuksowałyście
zabulgotaliście
zabulgotałyście
zabunkrowaliśmy
zabunkrowałabym
zabunkrowałabyś
zabunkrowałyśmy
zabunkrowaniach
zabunkrowaniami
zaburczałybyśmy
zaburczelibyśmy
zaburzalibyście
zaburzałybyście
zaburzylibyście
zaburzyłybyście
zabutelkowaliby
zabutelkowałaby
zabutelkowałbym
zabutelkowałbyś
zabutelkowałoby
zabutelkowałyby
zabutelkowanego
zabutelkowanemu
zabutelkowaniem
zabutelkowaniom
zabutelkowanych
zabutelkowanymi
zabutelkowawszy
zabytkowościach
zabytkowościami
zabytkoznawcach
zabytkoznawcami
zabytkoznawstwa
zabytkoznawstwo
zabytkoznawstwu
zabzyczałybyśmy
zabzyczelibyśmy
zabzykalibyście
zabzykałybyście
zacałowalibyśmy
zacałowałybyśmy
zacałowywaliśmy
zacałowywałabym
zacałowywałabyś
zacałowywałyśmy
zacałowywaniach
zacałowywaniami
zacementowaliby
zacementowałaby
zacementowałbym
zacementowałbyś
zacementowałoby
zacementowałyby
zacementowanego
zacementowanemu
zacementowaniem
zacementowaniom
zacementowanych
zacementowanymi
zacementowawszy
zacentrowaliśmy
zacentrowałabym
zacentrowałabyś
zacentrowałyśmy
zacentrowaniach
zacentrowaniami
zacerowalibyśmy
zacerowałybyśmy
zacewnikowaliby
zacewnikowałaby
zacewnikowałbym
zacewnikowałbyś
zacewnikowałoby
zacewnikowałyby
zacewnikowanego
zacewnikowanemu
zacewnikowaniem
zacewnikowaniom
zacewnikowanych
zacewnikowanymi
zacewnikowawszy
zachachmęcająca
zachachmęcającą
zachachmęcające
zachachmęcający
zachachmęcajcie
zachachmęcajmyż
zachachmęcaliby
zachachmęcałaby
zachachmęcałbym
zachachmęcałbyś
zachachmęcałoby
zachachmęcałyby
zachachmęcanego
zachachmęcanemu
zachachmęcaniem
zachachmęcaniom
zachachmęcanych
zachachmęcanymi
zachachmęceniem
zachachmęceniom
zachachmęciliby
zachachmęciłaby
zachachmęciłbym
zachachmęciłbyś
zachachmęciłoby
zachachmęciłyby
zachachmęciwszy
zachachmęconego
zachachmęconemu
zachachmęconych
zachachmęconymi
zachałturzeniem
zachałturzeniom
zachałturzyliby
zachałturzyłaby
zachałturzyłbym
zachałturzyłbyś
zachałturzyłoby
zachałturzyłyby
zachałturzywszy
zachapalibyście
zachapałybyście
zacharczałyście
zacharczeliście
zacharkalibyśmy
zacharkałybyśmy
zachciałybyście
zachcielibyście
zachciewającego
zachciewającemu
zachciewających
zachciewającymi
zachciewaliście
zachciewałyście
zachęcalibyście
zachęcałybyście
zachęcilibyście
zachęciłybyście
zachichotaliśmy
zachichotałabym
zachichotałabyś
zachichotałyśmy
zachichotaniach
zachichotaniami
zachlapalibyśmy
zachlapałybyśmy
zachlapywaliśmy
zachlapywałabym
zachlapywałabyś
zachlapywałyśmy
zachlapywaniach
zachlapywaniami
zachlastaliście
zachlastałyście
zachlastującego
zachlastującemu
zachlastujących
zachlastującymi
zachlastywaliby
zachlastywałaby
zachlastywałbym
zachlastywałbyś
zachlastywałoby
zachlastywałyby
zachlastywanego
zachlastywanemu
zachlastywaniem
zachlastywaniom
zachlastywanych
zachlastywanymi
zachlewalibyśmy
zachlewałybyśmy
zachlipalibyśmy
zachlipałybyśmy
zachlorowaliśmy
zachlorowałabym
zachlorowałabyś
zachlorowałyśmy
zachlorowaniach
zachlorowaniami
zachlubotaliśmy
zachlubotałabym
zachlubotałabyś
zachlubotałyśmy
zachlubotaniach
zachlubotaniami
zachlupalibyśmy
zachlupałybyśmy
zachlupotaliśmy
zachlupotałabym
zachlupotałabyś
zachlupotałyśmy
zachlupotaniach
zachlupotaniami
zachłanniejszej
zachłanniejszym
zachłannościach
zachłannościami
zachłostaliście
zachłostałyście
zachłysnęliście
zachłysnęłyście
zachłystającego
zachłystającemu
zachłystających
zachłystającymi
zachłystaliście
zachłystałyście
zachłystującego
zachłystującemu
zachłystujących
zachłystującymi
zachłystywaliby
zachłystywałaby
zachłystywałbym
zachłystywałbyś
zachłystywałoby
zachłystywałyby
zachłystywaniem
zachłystywaniom
zachłyśnięciach
zachłyśnięciami
zachmurzającego
zachmurzającemu
zachmurzających
zachmurzającymi
zachmurzaliście
zachmurzałyście
zachmurzyliście
zachmurzyłyście
zachodniopolscy
zachodniopolska
zachodniopolską
zachodniopolski
zachodniopolsku
zachodzilibyśmy
zachodziłybyśmy
zachomikowaliby
zachomikowałaby
zachomikowałbym
zachomikowałbyś
zachomikowałoby
zachomikowałyby
zachomikowanego
zachomikowanemu
zachomikowaniem
zachomikowaniom
zachomikowanych
zachomikowanymi
zachomikowawszy
zachorowaliście
zachorowalności
zachorowałyście
zachorzałybyśmy
zachorzelibyśmy
zachowalibyście
zachowałybyście
zachowawczością
zachowywaliście
zachowywałyście
zachrapalibyśmy
zachrapałybyśmy
zachrobotaliśmy
zachrobotałabym
zachrobotałabyś
zachrobotałyśmy
zachrobotaniach
zachrobotaniami
zachrumkaliście
zachrumkałyście
zachrupotaliśmy
zachrupotałabym
zachrupotałabyś
zachrupotałyśmy
zachrupotaniach
zachrupotaniami
zachrypiałyście
zachrypieliście
zachryplibyście
zachrypłybyście
zachrypnęliście
zachrypnęłyście
zachrypnięciach
zachrypnięciami
zachrzaniającej
zachrzaniającym
zachrzaniajcież
zachrzanialiśmy
zachrzaniałabym
zachrzaniałabyś
zachrzaniałyśmy
zachrzanianiach
zachrzanianiami
zachrzanieniach
zachrzanieniami
zachrzaniliście
zachrzaniłyście
zachrzęszczenia
zachrzęszczenie
zachrzęszczeniu
zachrzęściliśmy
zachrzęściłabym
zachrzęściłabyś
zachrzęściłyśmy
zachrzypiałabym
zachrzypiałabyś
zachrzypiałyśmy
zachrzypieliśmy
zachrzypieniach
zachrzypieniami
zachwalalibyśmy
zachwalałybyśmy
zachwalilibyśmy
zachwaliłybyśmy
zachwaszczająca
zachwaszczającą
zachwaszczające
zachwaszczający
zachwaszczajcie
zachwaszczajmyż
zachwaszczaliby
zachwaszczałaby
zachwaszczałbym
zachwaszczałbyś
zachwaszczałoby
zachwaszczałyby
zachwaszczanego
zachwaszczanemu
zachwaszczaniem
zachwaszczaniom
zachwaszczanych
zachwaszczanymi
zachwaszczeniem
zachwaszczeniom
zachwaszczonego
zachwaszczonemu
zachwaszczonych
zachwaszczonymi
zachwaściliście
zachwaściłyście
zachwialibyście
zachwiałybyście
zachwielibyście
zachwierutajcie
zachwierutajmyż
zachwierutaliby
zachwierutałaby
zachwierutałbym
zachwierutałbyś
zachwierutałoby
zachwierutałyby
zachwierutanego
zachwierutanemu
Ze względu na dużą ilość - 12.934 - znalezionych 15-literowych wyrazów zaczynających się na literę Z, ograniczyliśmy ich wyświetlanie
do pierwszych 1.000 słów.
Jeżeli jesteś pewien, że chcesz zobaczyć wszystkie piętnastoliterówki na Z, wciśnij poniżej przycisk
"POKAŻ WSZYSTKIE SŁOWA" - w zależności od szybkości Twojego łącza ich ładowanie może
potrwać "kilka dłuższych chwil".
Z jest dwudziestą szóstą literą alfabetu łacińskiego, trzydziestą literą alfabetu polskiego. Litera ta pochodzi od fenickiej (północno-zachodnio-semickiej) litery zaîn, poprzez grecką literę ζ (dzeta, zeta). W języku polskim oznacza spółgłoskę przedniojęzykowo-zębową, szczelinową, dźwięczną [z̪], w języku niemieckim [ʦ], a w hiszpańskim [θ].
Alfabet to najpopularniejszy system zapisywania mowy, którego nazwa pochodzi od starogreckich nazw pierwszych liter alfabetu: alfa i beta.
Jest to fonetyczny system pisma, w którym każdy znak (zwany literą) odpowiada zasadniczo jednemu dźwiękowi – głosce (samogłosce lub spółgłosce).
W tym rozumieniu alfabety są różne, gdy ich zasadnicze zestawy liter różnią się krojem pomiędzy sobą, np. alfabet grecki, alfabet łaciński i
alfabet cyrylicki są różne, a alfabet polski i alfabet niemiecki są tylko wariantami alfabetu łacińskiego. To rozumienie terminu "alfabet"
jest równoznaczne z terminem "pismo" (np. pismo łacińskie = alfabet łaciński). W takim rozumieniu alfabet odróżnia się zarówno od pism
niefonetycznych (ideograficznych lub mieszanych), jak i od innych typów pism fonetycznych (jak: abdżad, abugida i sylabariusz).
Te pozostałe rodzaje pism fonetycznych, również niekiedy bywają nazywane alfabetami, co nie jest całkiem poprawne. Alfabetem na przykład nie jest pismo
ideograficzne lub pismo złożone, (np. pismo chińskie, czy też hieroglify) ani pismo sylabyczne (np. pismo japońskie).
Alfabety dzielą się na:
Alfabety dzielą się też na dwuszeregowe i jednoszeregowe, ze względu na to, czy posiadają systemy małych i wielkich liter (np. alfabet łaciński, grecki,
cyrylicki i ormiański) czy też tylko jeden system liter (np. alfabet gruziński, koreański, syryjski, koptyjski, gocki, runiczny i inne alfabety historyczne, dziś martwe).
Alfabet narodowy to zestaw liter i innych, uzupełniających znaków pisma, używany dla danego języka lub narodu, ułożony w tradycyjnym, ustalonym porządku.
W tym rozumieniu alfabety są różne, choć stanowią warianty narodowe tego samego pisma alfabetycznego, gdy posiadają własne, odrębne znaki, np. alfabet
polski różni się od alfabetu niemieckiego, gdyż (zasadniczo) nie używa liter v i q, oraz wcale nie używa liter ä, ö i ß, a za to używa liter ą, ł i ź,
których nie używa alfabet niemiecki. Natomiast alfabet angielski nie różni się od poklasycznego alfabetu łacińskiego, gdyż (zasadniczo) używa tylko tych samych 26 liter.
W tym sensie mówi się, że alfabety to zamknięte systemy pisma – liczba występujących w nich znaków zmienia się bardzo rzadko, a zmiany (dodanie znaków,
usunięcie znaków) prowadzą do powstania nowego alfabetu. Z licznymi alfabetami narodowymi mamy do czynienia przede wszystkim w przypadku pisma łacińskiego i pisma cyrylickiego (cyrylicy).
Podobnie terminem "alfabet" określa się inne sposoby przekazywania informacji na odległość, nie będące systemami pisma:
Alfabet polski, zwany dawniej: abecadło to alfabet używany do zapisu języka polskiego. Oparty jest on na alfabecie łacińskim i składa się obecnie z 32 liter (dużych i małych), w tym z sześciu liter ze znakami diaktrycznymi - czyli tak zwanych "polskich liter" używanych wyłacznie w języku polskim.
a ą b c ć d e ę f g h i j k l ł m n ń o ó p r s ś t u w y z ź ż
A Ą B C Ć D E Ę F G H I J K L Ł M N Ń O Ó P R S Ś T U W Y Z Ź Ż
Oficjalnie litery z alfabetu łacińskiego: Q, V i X nie są zaliczane do liter polskiego alfabetu, gdyż w polskim słowotwórstwie nie ma potrzeby ich stosowania. Występują one tylko w wyrazach pochodzenia obcego, czyli zapożyczonych. Rada Języka Polskiego uzasadnia, iż brzmienie wszystkich, nawet nowo wymyślanych, wyrazów w języku polskim da się zapisać zgodnie z regułami polskiej ortografii tylko za pomocą 32 liter, bez użycia liter X, V i Q. Niemniej, te trzy łacińskie litery towarzyszą językowi polskiemu w wyrazach obcych i obcojęzycznych, przekształcając się zazwyczaj w litery polskiego alfabetu w miarę powszednienia stosowania wyrazów zawierających te litery.
Ciekawostka: Zdanie "Mężny bądź, chroń pułk twój i sześć flag." zawiera wszystkie litery polskiego alfabetu, każdą dokładnie raz.
Poniżej zaprezentowano statystyczną, procentową częstotliwość występowania poszczególnych liter w języku polskim:
a | ą | b | c | ć | d | e |
8,91% | 0,99% | 1,47% | 3,96% | 0,40% | 3,25% | 7,66% |
ę | f | g | h | i | j | k |
1,11% | 0,30% | 1,42% | 1,08% | 8,21% | 2,28% | 3,51% |
l | ł | m | n | ń | o | ó |
2,10% | 1,82% | 2,80% | 5,52% | 0,20% | 7,75% | 0,85% |
p | q | r | s | ś | t | u |
3,13% | 0,14% | 4,69% | 4,32% | 0,66% | 3,98% | 2,50% |
v | w | x | y | z | ź | ż |
0,04% | 4,65% | 0,02% | 3,76% | 5,64% | 0,06% | 0,83% |
Jak widać z zestawienia, najczęściej używaną literą w języku polskim jest litera "a", natomiast najrzadszą jest litera "x".
Opracownie własne na podstawie materiałów w:
http://pl.wikipedia.org