ubarw
ubawi
ubawu
ubawy
ubądź
ubecy
ubeka
ubeki
ubeku
ubędą
ubędę
ubici
ubiec
ubiel
ubija
ubiją
ubije
ubiję
ubili
ubiła
ubiło
ubiły
ubiór
ubita
ubitą
ubite
ubito
ubity
ubkom
ubków
ubliż
ubłoć
ubocz
ubodą
ubodę
ubodź
uboga
ubogą
ubogi
ubogo
uboje
uboju
ubola
ubole
uboli
ubolu
ubożą
ubożę
uboży
ubódł
ubódź
ubóść
ubrać
ubrał
ubrań
ubrda
ubrus
ubyli
ubyła
ubyło
ubyły
ubyto
ubywa
ucapi
uchem
uchla
uchom
uchyb
uchyl
uciap
uciąć
uciąg
uciął
uciec
ucięć
ucina
ucios
ucisk
ucisz
ucząc
uczci
uczeń
uczep
uczmy
uczni
uczta
ucztą
ucztę
uczto
uczty
uczuć
uczuj
uczul
uczuł
uczyć
uczył
uczyń
uczże
udach
udają
udaje
udaję
udali
udała
udałą
udałe
udało
udały
udami
udamy
udana
udaną
udane
udani
udano
udany
udarć
udarł
udaru
udary
udasz
udecy
udeka
udeki
udeku
uderz
udkom
udław
udnic
udoić
udoił
udoją
udoje
udoję
udoju
udowa
udową
udowe
udowi
udowy
udrap
udręk
udrom
udrów
udrze
udupi
udusi
udzie
udźca
udźce
udźcu
uedom
ufają
ufali
ufała
ufało
ufały
ufamy
ufano
ufasz
ufici
ufita
ufitą
ufitę
ufito
ufity
ufnal
ufnej
ufnie
ufnym
ugada
ugasi
ugiąć
ugiął
ugier
ugięć
ugina
ugnie
ugnij
ugnoi
ugnój
ugoda
ugodą
ugodę
ugodo
ugody
ugoru
ugory
ugość
ugódź
ugrab
ugrać
ugraj
ugrał
ugram
ugrań
ugrem
ugrom
ugrów
ugryź
ugrze
uhlom
uhuru
uiści
ujada
ujadą
ujadę
ujadł
ujaić
ujaił
ujają
ujaję
ujedz
ujedź
ujemy
ujesz
ujeść
ujęci
ujęli
ujęła
ujęło
ujęły
ujęta
ujętą
ujęte
ujęto
ujęty
ujmie
ujmij
ujmom
ujmuj
ujrzą
ujrzę
ujrzy
ujscy
ujska
ujską
ujski
ujsku
ukarz
ukazu
ukazy
ukażą
ukaże
ukażę
ukąsi
ukisi
ukisł
uklei
uklej
uklep
uklęk
układ
ukłon
ukłoń
ukłuć
ukłuj
ukłuł
uknuć
uknuj
uknuł
ukoić
ukoił
ukoją
ukoję
ukolą
ukole
ukolę
ukopu
ukopy
ukorz
ukosa
ukosi
ukosu
ukosy
ukórz
ukraj
ukraś
ukres
ukręć
ukroi
ukrop
ukróć
ukrój
ukryć
ukryj
ukrył
ukuci
ukują
ukuje
ukuję
ukuli
ukuła
ukuło
ukuły
ukuta
ukutą
ukute
ukuto
ukuty
ukuwa
ukwap
ukwas
ukwaś
ulach
ulali
ulała
ulało
ulały
ulama
ulamą
ulamę
ulami
ulamo
ulamy
ulana
ulaną
ulane
ulani
ulano
ulany
ulata
ulazł
ulaże
ulażu
ulaży
ulągł
uląkł
uldze
ulecą
ulecę
uleci
ulecz
ulega
uległ
uleją
uleje
uleję
uleli
ulema
ulemą
ulemę
ulemi
ulemo
ulemy
ulena
uleną
ulenę
uleno
uleny
ulepi
ulepu
ulepy
ulewa
ulewą
ulewę
ulewo
ulewy
ulezą
ulezę
uleźć
uleżą
uleżę
uleży
ulęga
ulęgł
ulgom
ulica
ulicą
ulice
ulicę
ulico
ulicy
ulika
uliki
uliku
uliżą
uliże
uliżę
ulmin
ulotu
uloty
ulowa
ulową
ulowe
ulowi
ulowy
ultim
ulubi
ulula
ulwie
ulwom
ulżeń
ulżyć
ulżyj
ulżył
uładź
ułana
ułani
ułany
ułapi
ułatw
ułowi
ułożą
ułożę
ułoży
ułuda
ułudą
ułudę
ułudo
ułudy
ułusu
ułusy
umaić
umaił
umaja
umają
umaję
umarć
umarł
umażą
umaże
umażę
umącz
umbem
umbie
umbom
umbra
umbrą
umbrę
umbro
umbry
umęcz
umiak
umiał
umiar
umieć
umiej
umiem
umień
umila
umilą
umilę
umili
umizg
umkną
umknę
umłóć
ummie
ummom
umocz
umoru
umory
umość
umowa
umową
umowę
umowo
umowy
umórz
umówi
umrze
umyci
umyją
umyje
umyję
umyka
umyli
umyła
umyło
umyły
umysł
umyśl
umyta
umytą
umyte
umyto
umyty
umywa
uncja
uncją
uncje
uncję
uncji
uncjo
uncyj
unden
undyn
unerw
unica
unici
unieś
unika
uniki
uniku
uniom
unita
unitą
unitę
unito
unitu
unity
unizm
uniża
unosi
unosu
unosy
uosób
uowej
uowym
upada
upadł
upadu
upady
upaja
upala
upalą
upale
upalę
upali
upału
upały
uparć
uparł
upasa
upasą
upasę
upasł
upasu
upasy
upaść
upcha
upędu
upędy
upiąć
upiął
upici
upiec
upiek
upięć
upija
upiją
upije
upiję
upili
upiła
upiło
upiły
upina
upiór
upita
upitą
upite
upito
upity
upleć
upłaz
upłyń
upływ
upnie
upnij
upoić
upoił
upoją
upoje
upoję
upoju
upora
uporu
upory
uprać
uprał
uprań
upraw
upraż
uproś
uprze
upupi
upust
upuść
uracz
uradź
urala
urale
urali
uralu
uranu
urany
uraza
urazą
urazę
urazi
urazo
urazu
urazy
uraża
urażą
urażę
urąga
urągi
urągu
urdem
urdom
urdów
ureaz
ureid
urena
ureną
urenę
ureno
ureny
ureus
urguj
urial
urlop
urnie
urnom
urobi
urocz
uroda
urodą
urodę
urodo
urody
urodź
uroić
uroił
uroją
uroję
uroki
uroku
uroni
uródź
urósł
uróść
ursol
urson
ursus
urtyt
urupa
urutu
urwać
urwał
urwań
urwie
urwij
urwis
uryna
uryną
urynę
uryno
uryny
urywa
urząd
urzec
urzet
urzną
urznę
urzyn
urżną
urżnę
usadź
usiać
usiał
usiań
usiej
uskok
uskub
usłać
usłał
usłań
usług
usłuż
usmaż
usmol
usmoł
usmól
usnąć
usnął
usnuć
usnuj
usnuł
usrać
usraj
usrał
usram
usrań
ustać
ustak
ustal
ustał
ustań
ustaw
ustąp
ustęp
ustna
ustną
ustne
ustni
ustny
ustoi
ustom
ustój
usuną
usunę
ususu
ususy
ususz
usuwa
usuwu
usuwy
usypu
usypy
uszak
uszek
uszka
uszki
uszko
uszku
uszli
uszła
uszło
uszły
uszna
uszną
uszne
uszni
uszny
uszom
uszów
uszyć
uszyj
uszył
uśliń
uśnie
uśnij
uśpią
uśpić
uśpię
uśpij
uśpił
uświń
utach
utaić
utaił
utaja
utają
utaję
utami
utarć
utarg
utarł
utkać
utkaj
utkał
utkam
utkań
utkną
utknę
utkwi
utleń
utłuc
utnie
utnij
utocz
utoną
utonę
utopi
utrać
utraf
utrat
utrąć
utref
utrup
utrze
utucz
utula
utulą
utulę
utuli
utwór
utyci
utyją
utyje
utyję
utyka
utyki
utyku
utyli
utyła
utyło
utyły
utyra
utyta
utytą
utyte
utyto
utyty
uwaga
uwagą
uwagę
uwagi
uwago
uwala
uwalą
uwale
uwalę
uwali
uwału
uwały
uwarz
uważa
uwędź
uwiąd
uwiąż
uwici
uwieś
uwieź
uwięź
uwija
uwiją
uwije
uwiję
uwili
uwiła
uwiło
uwiły
uwiną
uwinę
uwita
uwitą
uwite
uwito
uwity
uwodź
uwola
uwole
uwoli
uwolu
uwozi
uwożą
uwożę
uwódź
uwroć
uzans
uzdom
uziem
uziom
uznać
uznaj
uznał
uznam
uznań
uznoi
uznój
uzusu
uzusy
uzwoi
uzwój
uzysk
użala
użalą
użalę
użali
użarć
użarł
użera
użęci
użęli
użęła
użęło
użęły
użęta
użętą
użęte
użęto
użęty
użnie
użnij
użreć
użryj
użyci
użycz
użyją
użyje
użyję
użyli
użyła
użyło
użyły
użyna
użyta
użytą
użyte
użyto
użyty
używa
To już wszystkie pięcioliterówki na U. W sumie znaleźliśmy tyle takich 5-literowych słów zaczynających się na literę "U": 897.
U jest dwudziestą pierwszą literą alfabetu łacińskiego, dwudziestą siódmą literą alfabetu polskiego. Oznacza zwykle w danym języku samogłoskę tylną wysoką, np. [u] lub [ʊ], a w języku francuskim [y].
Alfabet to najpopularniejszy system zapisywania mowy, którego nazwa pochodzi od starogreckich nazw pierwszych liter alfabetu: alfa i beta.
Jest to fonetyczny system pisma, w którym każdy znak (zwany literą) odpowiada zasadniczo jednemu dźwiękowi – głosce (samogłosce lub spółgłosce).
W tym rozumieniu alfabety są różne, gdy ich zasadnicze zestawy liter różnią się krojem pomiędzy sobą, np. alfabet grecki, alfabet łaciński i
alfabet cyrylicki są różne, a alfabet polski i alfabet niemiecki są tylko wariantami alfabetu łacińskiego. To rozumienie terminu "alfabet"
jest równoznaczne z terminem "pismo" (np. pismo łacińskie = alfabet łaciński). W takim rozumieniu alfabet odróżnia się zarówno od pism
niefonetycznych (ideograficznych lub mieszanych), jak i od innych typów pism fonetycznych (jak: abdżad, abugida i sylabariusz).
Te pozostałe rodzaje pism fonetycznych, również niekiedy bywają nazywane alfabetami, co nie jest całkiem poprawne. Alfabetem na przykład nie jest pismo
ideograficzne lub pismo złożone, (np. pismo chińskie, czy też hieroglify) ani pismo sylabyczne (np. pismo japońskie).
Alfabety dzielą się na:
Alfabety dzielą się też na dwuszeregowe i jednoszeregowe, ze względu na to, czy posiadają systemy małych i wielkich liter (np. alfabet łaciński, grecki,
cyrylicki i ormiański) czy też tylko jeden system liter (np. alfabet gruziński, koreański, syryjski, koptyjski, gocki, runiczny i inne alfabety historyczne, dziś martwe).
Alfabet narodowy to zestaw liter i innych, uzupełniających znaków pisma, używany dla danego języka lub narodu, ułożony w tradycyjnym, ustalonym porządku.
W tym rozumieniu alfabety są różne, choć stanowią warianty narodowe tego samego pisma alfabetycznego, gdy posiadają własne, odrębne znaki, np. alfabet
polski różni się od alfabetu niemieckiego, gdyż (zasadniczo) nie używa liter v i q, oraz wcale nie używa liter ä, ö i ß, a za to używa liter ą, ł i ź,
których nie używa alfabet niemiecki. Natomiast alfabet angielski nie różni się od poklasycznego alfabetu łacińskiego, gdyż (zasadniczo) używa tylko tych samych 26 liter.
W tym sensie mówi się, że alfabety to zamknięte systemy pisma – liczba występujących w nich znaków zmienia się bardzo rzadko, a zmiany (dodanie znaków,
usunięcie znaków) prowadzą do powstania nowego alfabetu. Z licznymi alfabetami narodowymi mamy do czynienia przede wszystkim w przypadku pisma łacińskiego i pisma cyrylickiego (cyrylicy).
Podobnie terminem "alfabet" określa się inne sposoby przekazywania informacji na odległość, nie będące systemami pisma:
Alfabet polski, zwany dawniej: abecadło to alfabet używany do zapisu języka polskiego. Oparty jest on na alfabecie łacińskim i składa się obecnie z 32 liter (dużych i małych), w tym z sześciu liter ze znakami diaktrycznymi - czyli tak zwanych "polskich liter" używanych wyłacznie w języku polskim.
a ą b c ć d e ę f g h i j k l ł m n ń o ó p r s ś t u w y z ź ż
A Ą B C Ć D E Ę F G H I J K L Ł M N Ń O Ó P R S Ś T U W Y Z Ź Ż
Oficjalnie litery z alfabetu łacińskiego: Q, V i X nie są zaliczane do liter polskiego alfabetu, gdyż w polskim słowotwórstwie nie ma potrzeby ich stosowania. Występują one tylko w wyrazach pochodzenia obcego, czyli zapożyczonych. Rada Języka Polskiego uzasadnia, iż brzmienie wszystkich, nawet nowo wymyślanych, wyrazów w języku polskim da się zapisać zgodnie z regułami polskiej ortografii tylko za pomocą 32 liter, bez użycia liter X, V i Q. Niemniej, te trzy łacińskie litery towarzyszą językowi polskiemu w wyrazach obcych i obcojęzycznych, przekształcając się zazwyczaj w litery polskiego alfabetu w miarę powszednienia stosowania wyrazów zawierających te litery.
Ciekawostka: Zdanie "Mężny bądź, chroń pułk twój i sześć flag." zawiera wszystkie litery polskiego alfabetu, każdą dokładnie raz.
Poniżej zaprezentowano statystyczną, procentową częstotliwość występowania poszczególnych liter w języku polskim:
a | ą | b | c | ć | d | e |
8,91% | 0,99% | 1,47% | 3,96% | 0,40% | 3,25% | 7,66% |
ę | f | g | h | i | j | k |
1,11% | 0,30% | 1,42% | 1,08% | 8,21% | 2,28% | 3,51% |
l | ł | m | n | ń | o | ó |
2,10% | 1,82% | 2,80% | 5,52% | 0,20% | 7,75% | 0,85% |
p | q | r | s | ś | t | u |
3,13% | 0,14% | 4,69% | 4,32% | 0,66% | 3,98% | 2,50% |
v | w | x | y | z | ź | ż |
0,04% | 4,65% | 0,02% | 3,76% | 5,64% | 0,06% | 0,83% |
Jak widać z zestawienia, najczęściej używaną literą w języku polskim jest litera "a", natomiast najrzadszą jest litera "x".
Opracownie własne na podstawie materiałów w:
http://pl.wikipedia.org