Wszystkie polskie słowa na literę V

Czy zastanawiałeś się kiedyś czym się różni słowo od wyrazu? Wszyscy używamy tych określeń zamiennie a okazuje się, że mają one inne znaczenie.

Słowo to elementarna część mowy a jego pisanym odpowiednikiem jest wyraz. Za pomocą słów określamy wszelkie pojęcia rzeczywiste i abstrakcyjne, także myślimy na ogół słowami. Wiele słów składa się na mowę. Słowo to znak języka - zespół dźwięków mowy ludzkiej będący symbolicznym oznaczeniem jakiegoś pojęcia. Ta sama sekwencja foniczna może mieć różne znaczenie w różnych językach i odwrotnie to samo pojęcie określamy w różnych językach różnymi sekwencjami fonicznymi. W jednym języku ta sama sekwencja dźwięków może określać różne pojęcia (homofony) np. morze i może. Często dopiero z kontekstu możemy zrozumieć czy mówiący powiedział jedno czy dwa lub więcej słów np.: je dynie i jedynie.

Niektórzy fachowcy proponują następujące rozróżnienie pomiędzy wyrazem a słowem:

• Słowo jest to zbiór głosek, który w zapisie graficznym oddzielony jest od innych zbiorów spacjami bądź znakami interpunkcyjnymi.
• Wyraz to słowo lub minimalny zestaw słów (w języku polskim maksymalnie dwóch) posiadających własne i pełne znaczenie, niedający się podzielić na mniejsze wyrazy. W szczególności "w pociągu" nie jest wyrazem, są nimi natomiast "za-lasem", "zza-płotu" czy "w-domu".

W związku z tym należy przyjąć, że wyraz to pewna wyróżniona fonetycznie, czy też graficznie, część wypowiedzi, składająca się z jednego lub więcej morfemów. „Wyraz” nie jest tworem w pełni obiektywnym i co jest wyrazem, a co nim nie jest, zależy w sporym stopniu od tradycji językoznawczej danego języka. W językach fleksyjnych pojęcie wyrazu jest dość jasne – wyrazem jest morfem bazowy z dołączonymi do niego wszystkimi morfemami odmiany, w przypadku języka polskiego dodatkowo granicę wyrazu wyznacza stały akcent na drugą sylabę od końca. Wyraz w odniesieniu do tekstu pisanego traktuje się jako ciąg liter pomiędzy dwiema spacjami.

Można wyróżnić następujące rodzaje wyrazów:

• Wyrazy samodzielne – wyrazy, które mogą same pełnić funkcję części wypowiedzenia. Są to czasowniki, rzeczowniki, przymiotniki, liczebniki, przysłówki i zaimki.
• Wyrazy niesamodzielne – wyrazy, które nie mogą same pełnić funkcji wypowiedzenia: partykuły, spójniki, przyimki.
• Wyrazy odmienne, występujące w wypowiedzeniach w różnych formach, to czasowniki, rzeczowniki, przymiotniki oraz większość zaimków.
• Wyrazy nieodmienne – wyrazy, które nie zmieniają swoich form. Do tej grupy należą przysłówki, zaimki przysłowne, przyimki, spójniki, wykrzykniki, partykuły.
• Wyrazy określane – wyrazy, które w związku wyrazowym pełnią rolę wyrazów nadrzędnych np. w związku wyrazowym ładny kot wyraz kot jest wyrazem nadrzędnym (określanym) w stosunku do wyrazu dopełniającego go treścią, podrzędnego - czarny kot: jaki? – czarny.
• Wyrazy określające – wyrazy, które w związku wyrazowym pełnią rolę wyrazów podrzędnych.