Już, jurz czy jusz? Jak to poprawnie napisać? Którą z podanych form wybrać? Nie od dziś wiadomo, że polska ortografia przysparza nam mnóstwa trudności, stając się często źródłem błędów. Z całą pewnością warto więc dowiedzieć się, jak należy zapisywać podane słowo. Poniżej rozwiewamy wszelkie wątpliwości.
Już, jurz czy jusz – która forma jest poprawna?
Jedyna poprawna forma to: JUŻ
Nie ma najmniejszych wątpliwości, że podany wyraz piszemy przez ż. Jest to jego jedyny właściwy sposób zapisu i tylko taki powinniśmy stosować. Pisownia z użyciem dwuznaku rz lub sz uznawana jest zaś za rażący błąd ortograficzny.
Przykłady użycia:
Chodź już, bo się spóźnimy.
Marta już poszła.
Jestem już bardzo zmęczona.
Dziękuję, marzyłam o tym już w dzieciństwie.
W powyższym przypadku trudno jednak o wskazanie konkretnej reguły uzasadniającej taką właśnie pisownię. Zapis wynika bowiem z etymologii słowa – wyraz pochodzi z języka prasłowiańskiego. Nie pozostaje nam więc nic innego jak dobrze zapamiętać pisownię tego wyrazu. Nie powinno być to zresztą trudne, zwłaszcza że słowo pojawia się dość często i to różnych kontekstach.
Warto przy okazji wspomnieć, że litera ż występuje w wyrazach polskich i obcych, zapożyczonych współcześnie. Natomiast dwuznak rz pojawia się w słowach rodzimych i dawniej zapożyczonych, dziś już dobrze zadomowionych w polszczyźnie.
Źródłem błędów polegających na pisowni z użyciem dwuznaku sz zamiast ż jest zaś najprawdopodobniej wymowa – podane słowo artykułujemy z sz na końcu. Należy jednak pamiętać, że nie zawsze pisownia z wymową są tożsame.
Już – co to znaczy?
Co ciekawe, niepozorny wyraz JUŻ ma wiele znaczeń i funkcji w języku. Słowo jest partykułą, czyli nieodmienną i niesamodzielną częścią mowy, która nadaje określony odcień znaczeniowy wypowiedzi, modyfikując jej treść. Partykuła JUŻ może m.in. akcentować niewielką przestrzeń czasową pomiędzy momentem wypowiedzi a początkiem lub końcem zdarzenia, o którym mowa (np. Do świąt został już tylko tydzień), a także wyrażać wolę zmiany stanu rzeczy w formie prośby, rozkazu, polecenia etc. (np. Chodźmy już!). Wyraz stosuje się także, aby zasygnalizować, że pewien stan rzeczy rozpoczął się lub skończył wcześniej, niż się spodziewano (np. Dziecko już śpi, Nie mam już paliwa).
